ႁႅဝ်ႉၵၢင်ၼူ

မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ မီးၼူတူဝ်ၼိုင်ႈ ယူႇတီႈၵႄႈၽႃ ႁိူၼ်းၸဝ်ႈၼႃးသေ လၵ်ႉသွင်းတူၺ်း ၶႃသွင် ၵေႃႉၽူဝ်မေးလိတ်ႈထူင် ထူင်ၼိုင်ႈယူႇ ႉႉႉ မၼ်းဝူၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းထူင်ၼၼ်ႉ တေပႃးတင်း ၵိၼ်ႁိုဝ် ပေႃးပႃး သမ်ႉတေပႃးၽိူဝ်ႇၵဝ်ယူႇႁိုဝ် ၽွင်းမၼ်းမုင်ႈမွင်းသေတူၺ်းယူႇၼၼ်ႉၵူၺ်းတီႈတေမၼ်း ၼႂ်းထူင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတင်း ၵိၼ် သမ်ႉပဵၼ်ၶွၼ်ႉ ဢၼ်ၸၢင်ႈပေႃႉႁႂ်ႈၸဵပ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႉႉႉ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဝႃႈ ၶွၼ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၶွၼ်ႉတေႉꧦၼင်ႇၵဝ်ႇ ႉႉႉ ၶွၼ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်မဵဝ်းဢၼ်ႁဝ်းၵႆႉၸၢင်ႈ ထုၵ်ႇၺႃးပေႃႉလႄႈ ဢၼ်ၼႆႉတႄႉ မၼ်း ဢမ်ႇၵပ်းၵၢႆႇၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉ သတ်း ၵူႈတူဝ် ႉႉႉ မၼ်းပဵၼ်မဵဝ်းဢၼ် ဢဝ်ယိူင်း ၸူးၽႂ်သေၵေႃႉꧦ သေတူဝ်ꧦ ၼၼ်ႉသေ ပဵၼ် ႁႅဝ်ႉၵၢင်ၽူ ဢၼ်သိုဝ်ႉၼႂ်းဝဵင်းမႃးၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ ႉႉႉ ၽိူဝ်ႇမၼ်းႁၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းငိၼ်းသဵင် ၼဵၼ်ႁႅဝ်ႉလၼ်ႇယူၼႂ်းၸႂ်မၼ်း ႉႉႉ မၼ်းႁၼ် တူဝ်မၼ်းၶမ်ဝႆႉယူႇၼႂ်းၶဵဝ်ႈႁႅဝ်ႉၼၼ်ႉသေ ဢဝ်ၶူၼ်ၼိူဝ်မၼ်းၵီႈၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ် ႉႉႉ ၵွႆယဝ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တေႁဵတ်းလွင်ႈမိူၵ်ႈမႆႈယဝ်ႉ ႉႉႉ ၵဝ်တေၵႂႃႇပၼ်ၾၢင်ႉ ၶဝ်မူတ်းꧦၵွၼ်ႇၼႆ သေ ၼူတူဝ်ၼၼ်ႉ လႅၼ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းသူၼ် ယဝ်ႉ ႁွင်ႉသႅၼ်ႇယူႇႁင်းမၼ်း ႉႉႉ "ၼႂ်းႁိူၼ်း မီးႁႅဝ်ႉၵၢင်ၼူဝႆႉဢိူဝ်ႈ ၾၢင်ႉသတိၵၼ်လႄႈ" ၼႆသေ ၽိူဝ်ႇမၼ်းၵႂႃႇႁွတ်ႈတီႈၵႆႇမႄႈတူဝ် ၼိုင်ႈ ဢၼ်ၶေႇတင်းၵိၼ် ၽုၼ်ႇမုၵ်ႉသမ်ႉ ပေႃးၽုၵ်းၵႂႃႇမူတ်းသေ လႅမ်ႉၵိၼ်တင်းၵိၼ် ယူႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ "ၼူဢိူဝ်ႉ မႂ်းဢမ်ႇ တၢပ်ႈလူဝ်ႇႁွင်ႉပေႃးပဵၼ်တၢၼ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်း တေပဵၼ်လွင်ႈလီမႆႈၸႂ်တႃႇမႂ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈယူႇၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၵပ်းၵၢႆႇသင်တင်းၵဝ်လူး ၵဝ်သမ်ႉတေလႆႈၾၢင်ႉသင်လႃႇ" ၼႆယဝ်ႉ ႉႉႉ ၽိူဝ်ႇမၼ်းၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈၶွၵ်ႈမူယဝ်ႉ မၼ်း လၢတ်ႈၼႄမူလႄႈ မူၵေႃႈလၢတ်ႈႁင်းမၼ်းဝႃႈ "ၸႂ်ၵဝ်ဢမ်ႇလီ တွၼ်ႈတႃႇမႂ်းတေႉဢိူဝ်ႈ ဢၢႆႈ ၼူ ႉႉႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈၼၼ်ႉ ၵဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်လူး မႂ်းဝႃႈ ႉႉႉ တီႈ တိူၵ်ႈꧦမၼ်းၵေႃႈ သုတ်းတွင်းဢဝ်ၵူၺ်း ဢိူဝ်ႈ ႉႉႉ ပေႃးၵဝ်ဝႆႈြၽႃးမႃး ၵဝ်ၸင်ႇယွၼ်း သူးပၼ်မႂ်းလႆ" ၼႆယူႇ ႉႉႉ ၼႂ်းသူၼ်ၼၼ်ႉ သမ်ႉမီးပႃးဝူဝ်းထႅင်ႈတူဝ် ၼိုင်ႈလႄႈ ၼူဝ်တူဝ်ၼၼ်ႉၸင်ႇလႆႈလႅၼ်ႈ ၵႂႃႇလၢတ်ႈၼႄဝူဝ်းတူဝ်ၼၼ်ႉထႅင်ႈ ႉႉႉ ဝူဝ်း တူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပၢႆၶူဝ်မင်သႂ်ႇမၼ်းထႅင်ႈလူး ၵွၼ်ႇ ႉႉႉ "ဢႃႉ ႉႉႉ ႁႅဝ်ႉၵၢင်ၼူမီးၼႂ်းႁိူဝ်းၼႆ ႁႃႉ မႂ်းဝႃႈ? ပေႃးၼၼ် ပဵၼ်ၽေးတႃႇၵဝ်ႇ ယဝ်ႉဢိူဝ်ႈၼႆ ႉႉႉ ပေႃးႁႅဝ်ႉဢမ်ႇလၼ်ႇသႂ်ႇ တိၼ်ၵဝ်တႄႉ ၵဝ်တေတၢႆယူႇၵႂႃႈ ႉႉႉ ႁႁႁ" ၼူတူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈၶၢမ်ႇလၢတ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် သေ မၼ်းၸင်ႇဝၢႆႇပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း ႉႉႉ ယွၼ်ႉ မၼ်းယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းလႄႈ မၼ်းၵေႃႈ ပွၵ်ႈမိူဝ်း ႁိူၼ်းၶိုၼ်းယူႇ ႉႉႉ ၽႂ်ႈဢမ်ႇလိူတ်ႇမႆႈ ဢမ်ႇ ဝႆႉလွင်ႈႁႅဝ်ႉၼၼ်ႉပဵၼ်လွင်ႈယႂ်ႇၵေႃႈ ၵဝ်တေ ၾၢင်ႉသတိဝႆႉႁင်းၵဝ်ၵႂႃႈ ႉႉႉ ၸိုဝ်ႈမၼ်းသမ်ႉ ပေႃးဝႃႈ ႁႅဝ်ႉၵၢင်ၼူ ၼႆယဝ်ႉၼႃႇ တင်းၵိၼ် ဢၼ်ၸပ်းဝႆႉတီႈႁႅဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢၢႆတေႁွမ် တေမီးဢရသႃႇသေ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼူၶဝ်ၼမ်ႉ လၢႆးပေႃးပုၼ်းၵွၼ်ႇ ႉႉႉ ယွၼ်ႉၼၼ် လူဝ်ႇ လႆႈၽၢင်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၵႂႃႇၸမ်ၼၼ်ႉ ဢိူဝ်ႈ ႉႉႉ ၽွင်းမိူဝ်ႈလႅၼ်ႈၵႂႃႇလႅၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေဢမ်ႇၵႂႃႇၽႃႇၺႃးၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းလူဝ်ႇၽၢင်ႉႁႅင်းꧦယဝ်ႉ ႉႉႉ မၼ်းပၼ် ၽၢင်ႉတူဝ်မၼ်းႁဵတ်းၼၼ်ယဝ်ႉ မၼ်းၵေႃႈ ဝႆႉဝိရိယလီꧦသေ ၸင်ႇၶဝ်ႈႁိူၼ်းမႃးယဝ်ႉ ႉႉႉ ၵၢင်ၶမ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း သဵင်ၼဵၼ်ႁႅဝ်ႉလၼ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃးႁႅင်းꧦသေ ၵူႈၵေႃႇ/တူဝ် ၽႅတ်းတိုၼ်ႇ ၵႂၢႇမူတ်း ႉႉႉ မူလၢတ်ႈဝႃႈ "ဢၢႆႈၼူတႄႉ ၵွႆၸႂ် ယဝ်ႉၵႂႃႈ" ၵႆႇမႄႈသမ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ "ၸႂ်ဢမ်ႇလီ တႄႉ ႉႉႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇဝႃႈ မၼ်းတေဝႆးပေႃး ပဵၼ်တၢၼ်ႇၼႆႉꧦ ၵဝ်ၵေႃႈဢၢၼ်းၼႃႇ ဢၼ် မႂ်းၵၼ်ႉမႃးလၢတ်ႈၼႄၵဝ်ၼၼ်ႉယူႇၼႆႉ" ႉႉႉ ဝူဝ်းတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ "တၢႆၸဝ်ႉꧦၵေႃႈ လႆႈ ပူၼ်ႉၸၢတ်ႈဢၼ်လႆႈၵူဝ်ၼၼ်ႉၼႃႇဢၢႆႈႁိူဝ်ႉ"ၼႆယဝ်ႉ ႉႉႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၶဝ်တၢႆလႄႈ ၶဝ် လၢတ်ႈၵႂႃႇမဝ်ꧦမၢင်ꧦၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႉႉႉ တီႈတေႉ မၼ်း ၼူတူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈတၢႆၼင်ႇ ၵဝ်ႇ ႉႉႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမၼ်း ဢၼ်ၺႃးႁႅဝ်ႉ ႉႉႉ မိူဝ်ႈ မၼ်းလႆႈငိၼ်းသဵင် ၼဵၼ်ႁႅဝ်ႉလၼ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇမၼ်းၺႃး ၼၼ်ႉယူႇ ႉႉႉ ၽိူဝ်ႇမၼ်းငွၵ်ႈတူၺ်း သမ်ႉ ပဵၼ်ငူး တူဝ်ၼိုင်ႈၶမ်ဝႆႉယူႇ ႉႉႉ ငူးၼၼ်ႉ မၼ်းယင်းဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ႁႅဝ်ႉၵၢင်ၼူၼႆႉ ပိူၼ်ႈ ဝႆႉတႃႇႁဵတ်းသင် ႉႉႉ ယွၼ်ႉမၼ်းလႆႈႁၢႆႁွမ်ꧦ ယဝ်ႉ မၼ်းထၢင်ႇပဵၼ်တင်းၵိၼ်မၼ်း ႉႉႉ ၽိူဝ်ႇၼဵၼ်ႁႅဝ်ႉလၼ်ႇၵေႃႈ ၽတ်ႉပၼ်ႁၢင် မၼ်းသေ ႁဝ်မၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးၺႃးလီ ႉႉႉ မိူဝ်ႈၼူတူဝ်ၼၼ်ႉ သၼ်ႇꧦသေတူၺ်းယူႇ မီးၾႆးဝဝ်းꧦသေ ၼၢႆးၸဝ်ႈႁိူၼ်းဢွၵ်ႇမႃႈ တူၺ်း ႉႉႉ မေးၶိင်းၸဝ်ႈၼႃးၼၼ်ႉ တႃႇလပ်း မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇပေႇလီသေ ငူးတူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈသၵ်းပၼ်မၼ်းယဝ်ႉ ႉႉႉ ၵမ်းၼႆႉ မၼ်းတူၵ်းၸႂ်ႁွင်ႉသႅၼ်ႇသေ ၶိင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၸင်ႇလႆႈလႅၼ်ႈဢွၵ်ႇမႃးတူၺ်း ႉႉႉ မိူဝ်ႈမၼ်း ၵႂႃႇၸၼ်ဢဝ် ႁႅဝ်ႉၵၢင်ၼူဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၾႆးပေႃးတေလႅင်းမႃး မၼ်းၸင်ႇလႆႈ ၶိုၼ်ႈႁႅင်းၾႆးထႅင်ႈသေ လၢၵ်ႈဢဝ်ၶူဝ်းၶွင် ႁိမ်းတူဝ်မၼ်း ၽတ်ႉပၼ်ငူးၼၼ်ႉ တၢႆၵႂႃႇ ၵမ်းလဵဝ် ႉႉႉ ငူးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ငူးဢၼ်ၵွင်ႉႁႅင်းဝႆႉယူႇၼင်ႇ ၵဝ်ႇ ႉႉႉ ႁဵတ်းၼၼ်သေ မၼ်းၸင်ႇႁွင်ႉၵူၼ်း ႁိမ်းႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မႃးတူၺ်း မၢင်ၸိူဝ်း ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁွင်ႉမေႃယႃၶမ်ႈၼၼ်ႉၵမ်း လဵဝ် ႉႉႉ မိူဝ်ႈၼႃႈမိူင်းပႆႇလႅင်းၼၼ်ႉ မေႃယႃ ၵေႃႈ ႁွတ်ႈမႃးယဝ်ႉ ၼင်ႇၵႃႈမၼ်းပွင်ပဵၼ်လႆႈ ၼၼ်ႉ မၼ်းယႃပၼ်သေ မိူဝ်းၶိုၼ်း ႉႉႉ ၽိူဝ်ႇ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး ၼၢႆးၸဝ်ႈႁိူဝ်းၵေႃႈၼၢဝ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၵွင်ႉငူးၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႉႉႉ တူဝ်မၼ်း ၵေႃႈၵူၼ်ႉꧦၶိုၼ်ႈꧦသေ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိၼ်သင် ႉႉႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇၵိၼ်သင်လႄႈ ႁႅင်းဢူၼ်ႈမႃး ႉႉႉ ယွၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶၢမ်ႇတၢမ်ႇၵွင်ႉငူးလႆႈလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေမီးႁႅင်းမႃးၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁိမ်း ႁွမ်းၶဝ်ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ႁႂ်ႈလဵင်ႉၼမ်ႉ သူတ်ႉၼိူဝ်ႉၵႆၼႆလႄႈ ၶိင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်းၸင်ႇ လႆႈႁႅမ်ၵႆႇ ဢၼ်မၼ်းလဵင်ႉဝႆႉၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်း လဵင်ႉမေးမၼ်းယဝ်ႉ ႉႉႉ ထႅင်ႈဝၼ်းမႃး မေႃ ယႃမႃးတူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇသၢၵ်ႈသႃႇမႃး ႉႉႉ ယွၼ်ႉၵွင်ႉငူးၼၼ်ႉ ႁႅင်းၼႃႇ ႉႉႉ ဝၢႆးသေလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇလွင်ႈမေးၸဝ်ႈၼႃးၺႃး ငူးၶူပ်းယဝ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၶဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးၸႆးယဝ်ႉ ႉႉႉ ယွၼ်ႉယူႇၵႆၵၼ် လႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်းပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းဝၼ်း လဵဝ်သေ လႆႈၼွၼ်းၶိုၼ်းၵွၼ်ႇ ႉႉႉ ႁဵတ်းၼၼ်သေ တွၼ်ႈတႃႇၶိင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်း တေလဵင်ႉၶႅၵ်ႇမၼ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉလူဝ်ႇလႆႈ ပၼ်ၵႃႈယူတ်းယႃမေးမၼ်းလႄႈ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈသေ လႆႈႁႅမ်မူ ဢၼ်မၼ်းလဵင်ႉ ဝႆႉၼႂ်းၶွၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႉႉႉ ဢဝ်ၵိၼ်ၵမ်ႉၽွင်ႈ ၶၢႆၵမ်ႉၽွင်ႈယူႇ ႉႉႉ မေႃယႃ ဢိၵ်ႇတင်းၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း ပီႈၼွင်ႉ လုမ်းလႃးယူႇၵေႃႈ မေးၶိင်းၸဝ်ႈၼႃး ဢမ်ႇ ၶႅၼ်းမႃး ႉႉႉ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မေးၶိင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်း လႆႈတၢႆယွၼ်ႉၵွင်ႉငူးသၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႉႉႉ မိူဝ်ႈႁႅၼ်းပၢင်မႃႇသႃႇ တွၼ်ႈတႃႇတေလဵင်ႉ တေၵၢပ်ႈသွမ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉမၼ်းမီးဝူဝ်းတူဝ် ၼိုင်ႈလႄႈ မၼ်းၵေႃႈၵႃႈလႆႈႁႅမ်ဝူဝ်းၼၼ်ႇ သေ ႁဵတ်းတၢင်းလူႇ ႉႉႉ ၼႂ်းၸူဝ်ႈသွင်သၢမ်ဝၼ်း ဢၼ်လႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼႆ တွၼ်ႈတႃႇၼူတူဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ တူၵ်း ၸႂ်လူင်လၢင်သေ ဝူၼ်ႉဢမ်ႇပွင်ႇဝႃႈ ႁႅဝ်ႉၵၢင် ၼူၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇၽႂ်တေႉꧦၼႆယူႇ ႉႉႉ ပဵၼ်သင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၽွင်းမိူဝ်ႈၼူတူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူဝ်ႁေယူႇ ၵႆႇ မူ ဝူဝ်း ဢိၵ်ႇငူးလႄႈ မေးၸဝ်ႈ ၼႃး ဢၼ်ယူႇမိူၼ်ဝႃႈ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇ ၵပ်းၵၢႆႇသင်တင်းၶဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈသုမ်းသၢႆၸႂ် ၵႂႃႇသေ ၼူတူဝ်ၼၼ်ႉၶႅၼ်းၵူဝ်ႁႅဝ်ႉၵၢင်ၼူ ၼၼ်ႉမႃးလိူဝ်သေၵဝ်ႇယူႇ ႉႉႉ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ "မၼ်း ဢမ်ႇၵပ်းၵၢႆသင်တင်းၵဝ်" ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယႃႇပေဝႃႈလႃးꧦ ႉႉႉ  

ၵႅမ်မိူင်း ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ 
ၽိုၼ်ငဝ်ႈ - ဆရာဖေမြင့် ပြည်သူ့ခေတ်ဂျာ နယ် အတွဲ (၂) အမှတ် (၅၆)