ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶွင် Mark Zuckerberg ဢၼ်မွၵ်ႇလၢတ်ႈၽၢၵ်ႇတွၼ်ႈဝႆႉ တီႈၸၼ်ႉၸွမ် ႁႃးဝိူတ်ႇ (Harvard University)

- ေၶႃႈဢၼ်လီမႆၢတွင်းၵမ်ႉၽွင်ႈ

ေၶႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ ယိူင်းဢၢၼ်းတွၼ်ႈတႃႇေၼႃႇတႅၼ်း ၶိူဝ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်မႂ်ႇၼႆႉ မၼ်းလႅၵ်ႈလႆၢႈမႃးတိၵ်းတိၵ်း။ မိူဝ်ႈပၢၼ်ပူႇမွၼ်ႇၼႆၢးယႃႈႁဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵူၺ်းမီး ယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ လူဝ်ႇၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၶႅမ်ႉၶႅၼ်ႉ၊ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်လီ၊ လဵင်ႉလူလုမ်းလႃးၼႃႈႁူိၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ယိူင်းဢၢၼ်းၵၢပ်ႈပၢၼ် ေတႃႈလဵဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈတွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်း ေၵႃႉလဵဝ်၊ ပဵၼ်တႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်လႆႈၸၢမ်ႇၸွမ်းေသ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼႃႈၵၢၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တမ်းဝၢင်းယိူင်းဢၢၼ်း ဢၼ်ယိုင်ႈယႂ်ႇလိူဝ်ေသတူဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇေသ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ်လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး ၸွမ်းႄလႈ။ ၽွင်းမူိဝ်ႈ ၶၼေႇတီႇ ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈၽိုၵ်းၵၢၼ်တီႈ NASA တွၼ်ႈတႃႇေတၶိုၼ်ႈ လိူၼ်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၵႂႃႇထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းလွင်ႈ မူတ်းသႂ်ေသလႄႈ ထၢမ်ဝႃႈ ႁဵတ်းသင်ယူႇလႃႇ? ေၵႃႉ ဢၼ်ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ၼၼ်ႉ တွပ်ႇဝႃႈ ၶႃႈၸွႆႈထႅမ် ၼႃႈၵၢၼ် တွၼ်ႈတႃႇေတၶိုၼ်ႈၼိူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ ပွတ်း ဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈေဢႃႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ေၼႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းၵူႈေၵႃႉ မီးလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉဢၼ်လႆႈႄၵႈ လိတ်ႈ ႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ၵူႈပွၵ်ႈႄတႉ မီးၵူၼ်းၼပ်ႉပဵၼ် လၢၼ်ႉၵွင်ႉသၢၼ်ႁူမ်ႈမုိဝ်းၵၼ်ေသ ဢွၼ်ၵၼ်တုိၵ်း ေတႃး ေရႃးၵႃပူဝ်ႇလီ ဢိၵ်ႇတင်းၶတ်းၸႂ်ႁူမ်ႈၵၼ် ေႁႉ ၵင်ႈေရႃးၵႃႇ AIDS ပႃး။ ႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁႂ်ႈၵူႈေၵႃႉမီး သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။ ႁဝ်းၶဝ်ေၵႃႈ ၸၢင်ႈ ႁူမ်ႈသၢၼ်မုိဝ်းၵၼ်ေသ ထိင်းသိမ်းသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈတုၵ်ႉၽၢၼ်လူတ်းယွမ်း၊ ေႁႉၵင်ႈေရႃးၵႃႇ ဝႆႉလူင်ႈၼႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉလႆႈယူႇ။

ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈႄတႉ ၶႃႈေတလၢတ်ႈလွင်ႈဢၼ်ပႆၢးဝူၼ်ႉ ဢွၵ်ႇပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ်မႃး။ လွင်ႈဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းထၢင်ႇ ၽိတ်းထၢင်ႇပိူင်ႈယူႇၼၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇေတႁဵတ်းၼႃႈ ၵၢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ် ၵမ်ႉပႃႈၼမ်ၼႆႉ ေတဝၢင်းၽႅၼ်ဝႆႉတဵမ် ထူၼ်ႈႄလႈ မီးပႆၢးဝူၼ်ႉၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉဝႆႉႁင်းၽႂ်မၼ်းယဝ်ႉ။ ၶႃႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၵူႈေၵႃႉၼႆႉ မီးပႆၢးဝူၼ်ႉဢၼ်တဵမ်ထူၼ်ႈ ဝႆႉယူႇ။ တီႈေတႉမၼ်း ဢမ်ႇမီးၽႂ်လႂ်ေသေၵႃႉ ဢၼ် ႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼိူဝ်ပႆၢးဝူၼ်ႉ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတမ်းဝႆႉၵမ်းဢွၼ် တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉေလႃႇ။ ၼႃႈၵၢၼ်ၵူႈဢၼ် ေတလီ တွၼ်းမႃး ၸွမ်းလူၺ်ႈၽွင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇေၽႃႇၼမ်ႉႄၼ တူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ်ႄလႈ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈေၽႃႇၼမ်ႉႄၼတူဝ် လွင်ႈဢၼ်ႁဝ်းမီးပႆၢးဝူၼ်ႉဝႆႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၼႃႈၵၢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇလီတွၼ်းၸဵမ်မူိဝ်ႈေတႇ မၼ်းေၵႃႈလႆႈ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ေသ လႅၵ်ႈလႆၢႈၵႂႃႇၸွမ်းယူႇ။

မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ပိူၼ်ႈေၵႃႉေတမီးပႆၢးဝူၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ႁဝ်းေတဝူၼ်ႉဝႃႈ ေပႃးႁဝ်းဢမ်ႇႁဵတ်းေၵႃႈ ပိူၼ်ႈေတႁဵတ်းယူႇ ၼႆၼၼ်ႉ ၵူၺ်း။ ဝႆၢးလိုၼ်းမႃး ေၵႃႉဢၼ်ႁဵတ်းေတႉေတႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်းၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၽွင်းမူိဝ်ႈ Mark ေတႇၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇ Facebook ၼၼ်ႉ မၼ်းေၵႃႈ ယၢမ်ႈဝူၼ်ႉဝႃႈ ပႆၢးဝူၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းယူဝ်းၼႃႇႄလႈ ေတမီးၶမ်ႇပၼီႇေသဢၼ်ဢၼ်ႁဵတ်းယူႇၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူၼ်ၼင်ႇမၼ်းဝူၼ်ႉဝႆႉ။ ဝႆၢးလုိၼ်း မႃး ပဵၼ်တူဝ်မၼ်းၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ဢၼ်ေတၶူင်သၢင်ႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ။

ၽွင်းမိူဝ်ႈေၽႃႇၼမ်ႉႄၼတူဝ်ေသ ႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇ ၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းတင်းၼမ် လၢတ်ႈၵူႈၸူိဝ်းၵူႈ လွင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႂၢမ်းယွင်ႈေယႃး၊ ၵႂၢမ်းေသႉႄၼး၊ လွင်ႈပိူၼ်ႈဢမ်ႇလႆႈၸႂ်၊ လွင်ႈထတ်းသၢင်ႈၸူိဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉယိူင်းဢၢၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းယိုင်ႈ ယႂ်ႇလူိဝ်ေသတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႄလႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူဝ်ႇမီးလွင်ႈ ယုမ်ႇယမ်ၼူိဝ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇေသ သိုပ်ႇယၢင်ႈၸူးတၢင်း ၼႃႈတိၵ်းတိၵ်းၵူၺ်း။

ေၶႃႈၵႂၢမ်းၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းႄတႉ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ေၵႃႉဢၼ်ယူႇသဝ်းဢမ်ႇၸွမ်းပိူင်၊ ေတၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈ ႁဵၼ်းမိူၼ်ပိူၼ်ႈယူႇႁႃၼႆေသ ၵူၼ်းၸူိဝ်းဢၼ်မီး ဢၼႃႇၵၢတ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇမၼ်ႈၸႂ်ၸူိဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ယင်းမီး ယိူင်းဢၢၼ်းလီၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉေသ သိုပ်ႇယူႇသၢင်ႈၵႂႃႇယူႇ။ ၵူၼ်းၸူိဝ်းဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵွပ်ႈသင် ႄလႈ ေတဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႆႉယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်ယႂ်ႇလူင်ေသ ပိုၼ်ႄၽႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇလႃႇ။

ၵႅမ်မူိင်း ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ